Εκτύπωσε τη σελίδα

ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ

Ορισμός

Κατάχρηση: η χρήση μιας οποιασδήποτε ουσίας, συνήθως αυτοχορηγούμενης, με τρόπο που αποκλίνει από τα αποδεκτά πρότυπα και οδηγεί σε κλινικά σημαντική έκπτωση ή ενόχληση

Εξάρτηση: η επανειλημμένη χρήση μιας ουσίας ή φαρμάκου που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη ή μη σωματικής εξάρτησης. Η σωματική εξάρτηση χαρακτηρίζεται από συμπτώματα ανοχής (ανάγκη για αύξηση ποσοτήτων για επίτευξη επιθυμητού αποτελέσματος) ή στέρησης (στερητικό σύνδρομο).

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με το είδος της ουσίας που γίνεται κατάχρηση, εάν βρίσκεται σε τοξίκωση, στέρηση ή είναι χρόνιος χρήστης. Επίσης εξαρτώνται από το εάν υπάρχει συννοσηρόητα με άλλη πάθηση. Μπορεί να παρουσιάζονται διάφορα, όπως:

  • συμπεριφοριολογικές ή ψυχολογικές αλλαγές (πχ. ευφορία έως απάθεια)

  • υπνηλία έως και κώμα

  • αργή ομιλία έως δυσαρθρία

  • ευερεθιστότητα έως και επιθετικότητα

  • διαταραχές ύπνου

  • ελλειμματική κρίση έως και παρορμητικότητα

  • σωματικές εκδηλώσεις (πχ. ναυτία, έμετοι, πόνοι, πυρετός, κ.α)

Κατηγορίες ουσιών

Οι χημικές ενώσεις που επιδρούν στον εγκέφαλο αναφέροναι ως ουσίες και οι σχετικές με αυτές διαταραχές χαρακτηρίζονται από μεταβολές στη διάθεση, τη συμπεριφορά και τη γνωσιακή ικανότητα, λόγω της συνεχιζόμενης και παρατεταμένης χρήσης του υπαίτιου ναρκωτικού ή τοξίνης. 

Οι πιο συχνές είναι:

  • Αλκοόλ (αιθανόλη)

  • Αμφεταμίνη

  • Καφεΐνη

  • Κάνναβη (μαριχουάνα, χασίς)

  • Παραισθησιογόνα (μεσκαλίνη, ψιλοκυβίνη, LSD)

  • Εισπνεόμενα (διαλύτες, βενζίνη)

  • Νικοτίνη

  • Οπιοειδή

  • Φαινυλκυκλιδίνη (PCP)

  • Κατασταλτικά, υπναγωγικά και ηρεμιστικά

  • Αναλγητικά

  • Αναβολικά στεροειδή (τεστοστερόνη, αυξητική ορμόνη)

Θεραπεία

Στόχος είναι η παρατεταμένη και πλήρης αποχή, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεςι στην αρχική θεραπεία, όπου απαιτείται και κρίνεται απαραίτητο, γίνεται αποτοξίνωση με ενδονοσοκομειακή θεραπεία ή παραπομπή σε εξειδικευμένο κέντρο αποκατάστασης. Εκτός της φαρμακευτικής θεραπείας όπου απαιτείται, ιδιαίτερα κρίσιμης σημασίας είναι πολλές φορές οι ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις, είτε με τη μορφή οικογενειακής θεραπείας, είτε ψυχοεκπαίδευσης, ενώ ιδιαίτερο ρόλο παίζουν και οι ομαδικές ψυχοθεραπείες (πχ.Ανώνυμοι Αλκοολικοί)