Φυσιολογική Γήρανση

Η έκπτωση της μνήμης που συνδέεται με την ηλικία, δεν παρουσιάζει αποδιοργανωτική πορεία κατά την εξέλιξή της όπως στην άνοια, ενώ υπάρχει ελαττωμένη ικανότητα μάθησης νέου υλικού και επιβράδυνση της διαδικασίας της σκέψης ως συνέπεια της φυσιολογικής γήρανσης. Η διαδικασία της γήρανσης (γεροντικός μαρασμός) χαρακτηρίζεται από σταδιακή έκπτωση στη λειτουργικότητα του συνόλου των οργανικών συστημάτων, όπως το καρδιαγγειακό, το αναπνευστικό, το ενδοκρινολογικό και το ανοσολογικό μεταξύ άλλων.

Η συνηθισμένη ή ήπια απώλεια της μνήμης καλείται καλοήθης λησμοσύνη της γήρανσης, ωστόσο μπορεί το ηλικιωμένο άτομο να καταγράψει νέες πληροφορίες αλλά απαιτούνται περισσότερες επαναλήψεις και μεγαλύτερη εξάσκηση σε σύγκριση με τα νεότερα άτομα.

Κατάθλιψη

Η κατάθλιψη στα ηλικιωμένα άτομα μπορεί να παρουσιάζεται με συμπτώματα γνωσιακής έκπτωσης, που έχει οδηγήσει στον ορισμό της ψευδοάνοιας.  Ο φαινομενικά ανοϊκός ασθενής είναι στην πραγματικότητα καταθλιπτικός και ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στην αντικαταθλιπτική αγωγή ή στην ηλεκτροσπασμοθεραπεία( ECT). Πολλοί ανοϊκοί ασθενείς επίσης αναπτύσσουν κατάθλιψη καθώς αρχίζουν να κατανοούν την προϊούσα γνωσιακή τους έκπτωση. Σε ασθενείς με άνοια και κατάθλιψη, συχνά δικαιολογείται μια θεραπευτική δοκιμή με αντικαταθλιπτικά. Η ECT μπορεί να βοηθήσει σε ανθεκτικές περιπτώσεις.

Ντελίριο

Το ντελίριο χαρακτηρίζεται από σφαιρική γνωσιακή έκπτωση και συχνά επικάθεται σε ανοϊκούς ασθενείς. Η άνοια τείνει να είναι χρόνια και δεν διαθέτει τα προεξάρχοντα χαρακτηριστικά της ταχείας διακύμανσης, της αιφνίδιας έναρξης, της ελλειμματικής προσοχής, της μεταβολής του επιπέδου συνείδησης, της ψυχοκινητικής διαταραχής, του οξέος διαταραγμένου κύκλου ύπνου-εγρήγορσης και των εμφανών ψευδαισθήσεων ή παραληρητικών ιδεών, που χαρακτηρίζουν το ντελίριο. 

Παθολογικά

Οι πέντε κυριότερες αιτίες θανάτου στους ηλικιωμένους είναι η καρδιακή νόσος, ο καρκίνος, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, η νόσος Alzheimer και η πνευμονία. Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη προσβάλλει τα 3/4 των ανδρών ηλικίας άνω των 75, ενώ η ακράτεια ούρων εικάζεται οτι απαντάται τουλάχιστον στο 1/5 των ηλικιωμένων, σε συνδυασμό με άνοια ορισμένες φορές. Η υπέρταση μπορεί να επιδράσει στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) προκαλώντας από κεφαλαλγίες μέχρι αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και η φαρμακοθεραπεία αυτής της κατάστασης μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές της διάθεσης και γνωσιακές διαταραχές.

Άλλες συχνές διαταραχές των ηλικιωμένων που μπορεί να αναστείλουν την λειτουργικότητά τους και να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα στην ψυχική τους υγεία, είναι οι διαταραχές του ύπνου, ο ίλιγγος ή αίσθημα ζάλης, η απώλεια της ακοής και οι διαταραχές κατάχρησης αλκοόλ ή άλλων ουσιών (πχ. φάρμακα).